بررسی آرا ملامحمّدطاهرقمی ومیرلوحی سبزواری - دانلود رایگان
دانلود رایگان پایان نامه بررسی آرا ملامحمّدطاهرقمی ومیرلوحی سبزواری درمخالفت باتصوف
دانلود رایگان
| بررسی آرا ملامحمّدطاهرقمی ومیرلوحی سبزواری درمخالفت باتصوفبررسی آرا ملامحمّدطاهرقمی ومیرلوحی سبزواری درمخالفت باتصوف 1.مقدمه بعدمعنوی اسلام آنچنان جذاب بود که به موازات گسترش جغرافیایی اسلام، آموزه هایی همچون زهد وریاضت دربین مسلمین به مراتب بیشتر ازدیگرابعاد آن مورد توجه قرارگرفت.آن رفتارها که جنبه طریقتی داشت ودرکنارش با مبانی نظری غیرمدونی همراه بود، عنوان تصوف پیداکرد. باگسترش تصوف دربین مشتاقان، کج روی هایی نیزبه موازات رشد کمّی آن ظهورکرد که خود شروعی شد برای به میدان آمدن فقها و بزرگانی که رفتارها و این نوع تفکر را خارج از محدوده شریعت می دیدند. گرچه جنبه های عملی تصوف به مراتب پیشتر مورد نقد بوده، بُعد نظری نیز بعد از شکل گیری وتدوین آن که ازقرن هفتم به بعد شروع شده بود، مورد نقد قرارگرفت.با تشکیل دولت صفویه جریان نقدتصوف وارد دوره جدیدی شد.بسترمناسبی که توسط حکوت صفوی فراهم شده بود، بادعوت ازفقهای جبل عامل همچون محقق کرکی این دوره به یک دوره استثنایی درنقدتصوف تبدیل شد که علاوه برتألیفات متعدد، تکثر ناقدین این دوره نیز به مراتب بیشتراز ادوار قبلی بود. ملامحمّد طاهر قمی ومیرلوحی سبزواری ازجمله مخالفین تصوف دراین دوره هستند که نسبت به دیگرمخالفین هم دارای تألیفات بیشتری بوده وهم به نقد زوایای مختلف تصوف پرداخته اند. 2.سؤال اصلی آیانقدهای محمّدطاهرقمی ومیرلوحی سبزواری درمخالفت باتصوف، عالمانه وبراساس فهم درست مبانی تصوف بوده یا اینکه برخاسته ازجایگاه سیاسی وحکومتی بوده که با اغراض دیگری دنبال می شده است؟ 3.سؤالات فرعی 1.آیااین انتقادات ناظر به افرادخاصی بوده یا اینکه بصورت کلی بیان شده؟ 2.آیا منتقدین تصوف ودرچنین سطح علمی بوده اند که بتوانند این جریان را هدایت کنند؟ 3.عوامل پدید آمدن چنین فضای انتقادی علیه تصوف در روزگار صفوی چه بود؟ 4.مهمترین آموزه های تصوف که دراین دوره مورد هجمه قرارگرفته کدام است؟ 4.فرضیه ها برای یافتن پاسخ سؤالات اصلی وفرعی درابتدا فرضیه های احتمالی مدنظربوده ازجمله: اینکه ایرادات ملامحمّدطاهرقمی ومیرلوحی سبزواری بخاطر فهم اشتباه از آموزه های قرآن وسنت وهمچنین از اختلاف مبانی نشأت گرفته است. 5.ضرورت تحقیق ازآن جاکه درروزگارصفوی بر پیکره عرفان وتصوف صدمات جبران ناپذیری وارد شد، لذا پژوهش پیش روازآن جهت اهمیت داشته که به عنوان عوامل مهم پیدایش جریان عرفان گریز و صوفی ستیز، مورد بررسی قرارمی دهد. 6.پیشینه تحقیق گرچه تعداد محدودی ازآثار ملامحمّدطاهرقمی چاپ شده، آثاری همچون ردصوفیه ، مونس الابرار ، تحفه الاخیار و سفینه النجات اما تحقیقی جامع درباره آثاروآرا وی تابه حال نوشته نشده است. چنین وضعی نیز در مورد آثار و آرامیرلوحی سبزواری نیزصادق است.آثار میرلوحی نیزمثل کفایه المهتدی فی معرفه المهدی .ازمواردی نیز که به وی منسوب است مثل کتاب سلوه الشیعه وقوه الشریعه که چاپ شده است.ازاین جهت این پژوهش می تواند درمعرفی کردن آثاروآرا این دوعالم عصرصفوی نقش مهمّی داشته باشد.این تحقیق گرچه کامل وتام نبوده وجاداردکه در زوایای مختلف بحث شود، ولی درحد بضاعت علمی،این تحقیق راه گشای بعضی از سؤالات می باشد. 7.روش تحقیق پژوهش پیش رومربوط به دوعالم دوره صفویه است که تعدادکمی ازکتب آنها چاپ شده، ازاین رو بامراجعه به نسخ خطی موجود درکتابخانه های متعدد ازجمله کتابخانه مجلس شورای اسلامی، کتابخانه آیه الله گلپایگانی، مرکزاحیا میراث اسلامی، مجمع ذخائراسلامی، کتابخانه مسجداعظم وکتابخانه مدرسه فیضیه، این امرمحقق شده است.درکناربررسی کتابخانه ای آثار وآرا این دوعالم دربعضی مواضع نیز تحلیل هایی ارائه خواهد شد. فهرست مطالب فصل اول: سیرمخالفت باتصوف... 1 1.مخالفت باتصوف تادوره صفویه. 2 2.وضعیت تصوف دردوره صفویه. 4 2-1.مخالفت باتصوف دردوره صفویه. 7 2-1-1.محقق کرکی.. 8 2-1-2.شیخ علی عاملی.. 8 2-1-3.شیخ حرعاملی.. 8 2-1-4.ملاصدرا9 2-1-5.میرلوحی سبزواری.. 12 2-1-6.ملامحمّدطاهرقمی.. 12 فصل دوم: ملامحمّد طاهر قمی(زندگی نامه، آثار و آرا)14 1.تولد. 15 1-1.محل تولد. 16 1-2.محل وفات ودفن.. 16 2.محمّد طاهر قمی در نگاه محدثین وعلمای شیعه. 16 2-1.صاحب امل الآمل.. 17 2-2.صاحب جامع الرواه17 2-3. صاحب معجم رجال الحدیث وتفصیل طبقات الرواه17 2-4.میرزا عبدالله افندی اصفهانی.. 18 2-5.از زبان شاگرد18 3.مناصب ملامحمّدطاهر قمی.. 18 4.اساتید ملامحمّدطاهرقمی.. 19 5.شاگردان. 21 6.معرفی آثار. 22 6-1.تأليفات ضدتصوفي.. 23 6-1-1.رساله رد صوفیه. 23 6-1-2.رجم الشیاطین.. 24 6-1-3.مونس الابرار. 24 6-1-4.تحفه الاخیار. 25 6-1-5.حکمه العارفین فی دفع شبهه المخالفین.. 25 6-1-6.الفوائد الدینیه. 26 6-1-7.مفتاح العداله. 27 6-1-8.تحفه العقلاء28 6-1-9.بهجه الدارین فی الجبر والتفویض والامر بین الامرین.. 29 6-1-10.کشف الاسرار. 30 6-1-11.مقاماتالمحبین.. 31 6-2.تالیفات منسوب به ملامحمّدطاهر. 31 6-3.دغدغه های ملامحمّدطاهردرتألیفات ضدتصوفی.. 36 6-4.تأليفات کلامی واعتقادی.. 37 6-5.تأليفات مواعظي و اخلاقي.. 40 6-6.تأليفات فقهی.. 41 6-7.تأليفات مناقبي وفضائل اهل بیت علیهم السلام وشعر. 43 6-8.تأليفات درفضائل قرآن وحدیث... 44 7.اندیشه های ضد تصوفی ملامحمّدطاهرقمی.. 44 7-1.بدعت ها45 7-1-1.خانقاه45 7-1-2.ترک واجبات ومستحبات... 47 7-1-3.ترک حیوانی.. 49 7-1-4.پیر. 49 7-1-5.خواندن شعرعاشقانه. 50 7-2.دعاوی مبتدعه. 57 7-3.زهد ومحبت درنگاه ملامحمّدطاهرقمی.. 59 8.نقد بزرگان تصوف درکلام ملامحمّدطاهرقمی.. 61 8-1.حلاج و بایزید. 61 8-2.عطار. 63 8-3.ملای روم. 64 8-4.سنایی.. 71 8-5.ابن عربی.. 71 8-6.شیخ محمود شبستری ولاهیجی.. 78 8-7.حسن بصری، سامری هذه الامه. 79 8-8.علاءالدوله سمنانی.. 80 9.ناقدین محمّدطاهرقمی.. 80 9-1.مجلسی اول. 81 9-2.ملاخلیل قزوینی.. 92 9-3.محمّدمؤمن طبیب تنکابنی.. 93 9-3-1.اشتهای ریاست برعوام. 98 9-3-2.رفع نفسانیات شرط شیخ الاسلامی است... 98 9-4.فیض کاشانی به دنبال عرفان روایی.. 99 10.محمّدطاهرقمی وفلاسفه. 102 فصل سوم: میرلوحی سبزواری (زندگی نامه،آثار و آرا)114 1.تولد و وفات... 115 2.اساتید میرلوحی.. 116 3.میرلوحی درکلام دیگران. 117 3-1.میرمحمّدزمان. 117 3-2.صاحب خلاصه الفوائد. 117 3-3.صاحب مشاین.. 117 3-4.صاحب مجالس... 117 3-5.صاحب ابیات المختار. 117 3-6. علامه سید صدرالدین علی.. 118 4.آثار میرلوحی.. 118 4-1.مناظره سید وعالم. 118 4-2.ادراء العاقلین و اخزاء المجانین.. 118 4-3.زادالعقبی فی مناقب الائمه و الاوصیا119 4-4.کفایه المهتدی فی معرفه المهدی.. 119 4-5.ریاض المؤمنین وحدائق المتقین.. 120 4-6.اعلام المحبین فی رد الصوفیه و المبتدعین.. 121 4-7.تنبیه العاقلین اخزاء المجانین.. 121 5.آثارمنسوب به میرلوحی.. 121 5-1.رساله توضیح المشربین وتنقیح المذهبین.. 122 5-2.اصول فصول توضیح.. 122 5-3.رساله سلوه الشیعه و قوه الشریعه. 123 6.بهره گیری میرلوحی ازکلام بزرگان در نقد تصوف... 124 7. میرلوحی و ملامحمّدتقی مجلسی.. 129 8.میرلوحی واحادیث ضدتصوف... 130 9.میرلوحی وغنا133 10.غنا در روایات... 135 11.چنداستفتاء در باب غنا135 12.دغدغه میرلوحی درتألیف آثارضدتصوفی.. 136 فصل چهارم: نتیجه گیری.. 138 1.حب جاه140 2.ناقدین، علمای ظاهرهستند. 140 3.الناس اعداء ما جهلوا141 4.ناقدین، علمای دنیاهستند. 143 5.خودپسندی.. 144 6.کدورات نفسانی.. 144 7.تفاوت نگذاشتن بین تصوف شیعی وسنی.. 144 7-1.تصوفِ شیعی،جامع ظاهر وباطن.. 145 7-2.مباینت در ریاضت... 145 8.تقرب به سلاطین.. 146 9.عالم معانی وسیع تر ازوضع ودلالت الفاظ است... 146 10.تبعیت مقلدانه میرلوحی ازمحمّدطاهر. 147 11- اعتراف صادقانه میرلوحی.. 148 پی نویس ها149 پیوست ها155 فهرست منابع. 176 1. فهرست منابع چاپ شده176 2.فهرست منابع چاپ نشده(نسخ خطی)180 دریافت فایل جهت کپی مطلب از ctrl+A استفاده نمایید نماید |